Uprawa roślin Tom 4

Słowo wstępne 21
Część XIVRośliny zbożowe
Anna Jama-Rodzeńska
Anna Kiełtyka-Dadasiewicz
Andrzej Kotecki
Leszek Rachoń
Magdalena Serafin-Andrzejewska
Józef Sowiński
1Pszenica twarda (Leszek Rachoń, Anna Kiełtyka-Dadasiewicz)25
1.1Pochodzenie i historia uprawy 25
1.2Znaczenie gospodarcze27
1.3Skład chemiczny 32
1.4Przydatność ziarna pszenicy twardej do produkcji makaronu 36
1.5Właściwości biologiczne 42
1.6Postęp biologiczny i kierunki hodowli 45
1.7Wymagania klimatyczne 48
1.8Wymagania glebowe50
1.9Technologia uprawy 51
1.9.1Przedplon 51
1.9.2Uprawa roli 52
1.9.3Nawożenie 52
1.9.4Siew 56
1.9.5Ochrona łanu 58
1.9.6Zbiór i przechowywanie ziarna 64
Literatura 64
Pszenice oplewione 67
2Pszenica samopsza (Leszek Rachoń) 69
2.1Pochodzenie i historia uprawy 69
2.2Znaczenie gospodarcze70
2.3Skład chemiczny 71
2.4Właściwości biologiczne 74
2.5Postęp biologiczny i kierunki hodowli 75
2.6Wymagania klimatyczno-glebowe 77
2.7Technologia uprawy 77
2.7.1Przedplon i uprawa roli 77
2.7.2Nawożenie 77
2.7.3Siew 78
2.7.4Ochrona łanu 78
2.7.5Zbiór i przechowywanie ziarna 80
Literatura 81
3Pszenica płaskurka (Leszek Rachoń)83
3.1Pochodzenie i historia uprawy 83
3.2Znaczenie gospodarcze86
3.3Skład chemiczny 87
3.4Właściwości biologiczne 91
3.5Postęp biologiczny i kierunki hodowli 93
3.6Wymagania klimatyczno-glebowe 93
3.7Technologia uprawy 94
3.8Ochrona łanu 95
3.9Zbiór i przechowywanie ziarna 95
Literatura 96
4Pszenica orkisz (Leszek Rachoń, Anna Kiełtyka-Dadasiewicz) 99
4.1Pochodzenie i historia uprawy 99
4.2Znaczenie gospodarcze100
4.3Skład chemiczny 101
4.4Właściwości biologiczne 102
4.5Postęp biologiczny i kierunki hodowli 104
4.6Wymagania klimatyczno-glebowe 106
4.7Technologia uprawy 106
4.7.1Przedplon i uprawa roli 1064.7.2
Nawożenie 107
4.7.3Siew 110
4.7.4Ochrona łanu 111
4.7.5Zbiór i przechowywanie ziarna 112
Literatura 114
5Proso zwyczajne (Józef Sowiński) 117
5.1Pochodzenie i historia uprawy 117
5.2Znaczenie gospodarcze 118
5.3Skład chemiczny 119
5.4Właściwości biologiczne 120
5.5Postęp biologiczny i kierunki hodowli 122
5.6Wymagania klimatyczne 123
5.7Wymagania glebowe124
5.8Technologia uprawy 124
5.8.1Przedplon 124
5.8.2Uprawa roli 125
5.8.3Nawożenie 125
5.8.4Siew 127
5.8.5Ochrona łanu 129
5.8.6Zbiór 131
Literatura 132
Zboża rzekome 135
6Szarłat (Anna Jama-Rodzeńska, Andrzej Kotecki,
Magdalena Serafin-Andrzejewska)137
6.1Pochodzenie i historia uprawy 137
6.2Znaczenie gospodarcze138
6.3Skład chemiczny nasion 141
6.4Właściwości biologiczne 148
6.5Postęp biologiczny i kierunki hodowli 151
6.6Wymagania klimatyczno-glebowe 153
6.7Technologia uprawy 154
Literatura 156
7Komosa ryżowa (Józef Sowiński) 159
7.1Pochodzenie i historia uprawy 159
7.2Znaczenie gospodarcze 160
7.3Skład chemiczny nasion 161
7.4Właściwości biologiczne 162
7.5Postęp biologiczny i kierunki hodowli 165
7.6Wymagania klimatyczne 166
7.7Wymagania glebowe 166
7.8Technologia uprawy 167
7.8.1Przedplon 167
7.8.2Uprawa roli 167
7.8.3Nawożenie 167
7.8.4Siew 168
7.8.5Ochrona łanu 168
7.8.6Zbiór 169
Literatura 170
Część XVRośliny okopowe
Barbara Krochmal-Marczak
Barbara Sawicka
Dominika Skiba
1Słonecznik bulwiasty (Barbara Sawicka, Dominika Skiba) 175
1.1Pochodzenie i historia uprawy 175
1.2Znaczenie gospodarcze176
1.3Skład chemiczny 183
1.4Właściwości biologiczne 191
1.4.1Systematyka191
1.4.2Budowa morfologiczna i anatomiczna 192
1.5Postęp biologiczny i kierunki hodowli 204
1.6Wymagania klimatyczne 207
1.7Wymagania glebowe 207
1.8Technologia uprawy 208
1.8.1Przedplon 208
1.8.2Uprawa roli 208
1.8.3Nawożenie 209
1.8.4Dobór odmian 209
1.8.5Sadzenie 210
1.8.6Ochrona łanu 211
1.8.7Zbiór 218
1.8.8Przechowywanie bulw 222
1.9Użytkowanie plantacji 223
1.9.1Użytkowanie plantacji polowej 223
1.9.2Użytkowanie poletek żerowych 224
1.10Likwidacja plantacji 224
Literatura 228
2Batat (Barbara Sawicka, Barbara Krochmal-Marczak)233
2.1Pochodzenie i historia uprawy 233
2.2Znaczenie gospodarcze236
2.3Skład chemiczny 239
2.4Właściwości biologiczne 241
2.5Postęp biologiczny i kierunki hodowli 243
2.6Wymagania klimatyczne 248
2.7Wymagania glebowe250
2.8Technologia uprawy 251
2.8.1Przedplon 251
2.8.2Uprawa roli 252
2.8.3Nawożenie 252
2.8.4Ściółkowanie 255
2.8.5Materiał rozmnożeniowy i sadzenie 255
2.8.6Ochrona łanu 262
2.8.7Zbiór 265
2.8.8Przechowywanie 268
Literatura 273
Część XVIRośliny bobowate grubonasienne (strączkowe)
Dorota Bobrecka-Jamro
Anna Jama-Rodzeńska
Andrzej Kotecki
Marcin Kozak
Magdalena Serafin-Andrzejewska
Ewa Szpunar-Krok
1Soczewica jadalna (Andrzej Kotecki, Marcin Kozak) 279
1.1Pochodzenie i historia uprawy 279
1.2Znaczenie gospodarcze280
1.3Skład chemiczny 284
1.4Właściwości biologiczne 288
1.5Postęp biologiczny i kierunki hodowli 291
1.6Wymagania klimatyczne 293
1.7Wymagania glebowe295
1.8Technologia uprawy 295
1.8.1Przedplon 295
1.8.2Uprawa roli 296
1.8.3Nawożenie 296
1.8.4Materiał siewny i siew 300
1.8.5Ochrona łanu 302
1.8.6Zbiór 306
Literatura 306
2Ciecierzyca (Dorota Bobrecka-Jamro, Ewa Szpunar-Krok) 309
2.1Pochodzenie i historia uprawy 309
2.2Znaczenie gospodarcze310
2.3Skład chemiczny 314
2.4Właściwości biologiczne 317
2.5Postęp biologiczny i kierunki hodowli 320
2.6Wymagania klimatyczne 321
2.7Wymagania glebowe322
2.8Technologia uprawy 323
2.8.1Przedplon 323
2.8.2Uprawa roli 323
2.8.3Nawożenie 323
2.8.4Siew 325
2.8.5Ochrona łanu 328
2.8.6Zbiór i plonowanie 330
Literatura 333
3Lędźwian siewny (Anna Jama-Rodzeńska, Andrzej Kotecki,
Magdalena Serafin-Andrzejewska) 335
3.1Pochodzenie i historia uprawy 335
3.2Znaczenie gospodarcze336
3.3Skład chemiczny 337
3.4Właściwości biologiczne 342
3.5Postęp biologiczny i kierunki hodowli 345
3.6Wymagania klimatyczne i glebowe 346
3.7Technologia uprawy 346
3.7.1Przedplon 346
3.7.2Uprawa roli 347
3.7.3Nawożenie 347
3.7.4Materiał siewny
3.7.5Ochrona łanu 348
3.7.6Zbiór 350
Literatura 351
Część XVIIRośliny bobowate drobnonasienne
Jadwiga Andrzejewska
Grażyna Harasimowicz-Hermann
Stanisław Ignaczak
1Koniczyna biała (Grażyna Harasimowicz-Hermann) 357
1.1Pochodzenie i historia uprawy 357
1.2Znaczenie gospodarcze 357
1.3Skład chemiczny 358
1.4Właściwości biologiczne 358
1.5Postęp biologiczny i kierunki hodowli 359
1.6Wymagania klimatyczne 359
1.7Wymagania glebowe360
1.8Technologia uprawy koniczyny białej w mieszankach z trawami360
1.8.1Przedplon 361
1.8.2Uprawa roli 361
1.8.3Nawożenie 361
1.8.4Siew 362
1.8.5Ochrona łanu 364
1.8.6Zbiór 365
1.9Produkcja nasienna 366
Literatura 368
2Koniczyna białoróżowa (Jadwiga Andrzejewska) 369
2.1Pochodzenie i historia uprawy 369
2.2Znaczenie gospodarcze369
2.3Skład chemiczny 369
2.4Właściwości biologiczne 370
2.5Postęp biologiczny i kierunki hodowli 371
2.6Wymagania klimatyczne 371
2.7Wymagania glebowe371
2.8Technologia uprawy 371
2.8.1Przedplon 372
2.8.2Uprawa roli 372
2.8.3Nawożenie 372
2.8.4Siew 372
2.8.5Ochrona łanu 372
2.8.6Zbiór 373
2.9Uprawa koniczyny białoróżowej w mieszankach z trawami 373
2.10Produkcja nasienna 373
Literatura 374
3Koniczyna krwistoczerwona (Jadwiga Andrzejewska)375
3.1Pochodzenie i historia uprawy 375
3.2Znaczenie gospodarcze375
3.3Skład chemiczny 375
3.4Właściwości biologiczne 376
3.5Postęp biologiczny i kierunki hodowli 377
3.6Wymagania klimatyczne 377
3.7Wymagania glebowe377
3.8Technologia uprawy 377
3.8.1Przedplon 377
3.8.2Uprawa roli 378
3.8.3Nawożenie 378
3.8.4Siew 378
3.8.5Ochrona łanu 378
3.8.6Zbiór 378
3.9Uprawa koniczyny krwistoczerwonej w mieszankach z trawami 379
3.10Produkcja nasienna 380
Literatura 380
4Koniczyna perska (Grażyna Harasimowicz-Hermann) 381
4.1Pochodzenie i historia uprawy 381
4.2Znaczenie gospodarcze381
4.3Skład chemiczny 382
4.4Właściwości biologiczne 382
4.5Postęp biologiczny i kierunki hodowli 383
4.6Wymagania klimatyczne 383
4.7Wymagania glebowe 384
4.8Technologia uprawy 384
4.8.1Przedplon 384
4.8.2Uprawa gleby 385
4.8.3Nawożenie 385
4.8.4Siew 385
4.8.5Ochrona łanu 386
4.8.6Zbiór 387
4.9Produkcja nasienna 387
Literatura 388
5Koniczyna zmienna (Jadwiga Andrzejewska)389
5.1Pochodzenie i historia uprawy 389
5.2Znaczenie gospodarcze389
5.3Skład chemiczny 390
5.4Właściwości biologiczne 390
5.5Postęp biologiczny i kierunki hodowli 391
5.6Wymagania klimatyczne 392
5.7Wymagania glebowe392
5.8Technologia uprawy 392
5.8.1Przedplon 392
5.8.2Uprawa roli 392
5.8.3Nawożenie 393
5.8.4Siew 393
5.8.5Ochrona łanu 393
5.8.6Zbiór 393
5.9Uprawa koniczyny zmiennej w mieszankach z trawami394
5.10Produkcja nasienna 394
Literatura 394
6Esparceta siewna (Stanisław Ignaczak) 397
6.1Pochodzenie i historia uprawy 397
6.2Znaczenie gospodarcze397
6.3Skład chemiczny 398
6.4Właściwości biologiczne 398
6.5Postęp biologiczny i kierunki hodowli 400
6.6Wymagania klimatyczne 400
6.7Wymagania glebowe400
6.8Technologia uprawy 401
6.8.1Przedplon 401
6.8.2Uprawa roli 401
6.8.3Nawożenie 401
6.8.4Siew 401
6.8.5Ochrona łanu 402
6.8.6Zbiór 403
6.9Produkcja nasienna 403
Literatura 404
7Nostrzyk biały (Grażyna Harasimowicz-Hermann) 405
7.1Pochodzenie i historia uprawy 405
7.2Znaczenie gospodarcze405
7.3Skład chemiczny 406
7.4Właściwości biologiczne 406
7.5Postęp biologiczny i kierunki hodowli 407
7.6Wymagania klimatyczne 407
7.7Wymagania glebowe 407
7.8Technologia uprawy 408
7.8.1Przedplon 408
7.8.2Uprawa roli 408
7.8.3Nawożenie 408
7.8.4Siew 408
7.8.5Ochrona łanu 409
7.8.6Zbiór 409
7.9Produkcja nasienna 409
Literatura 411
8Rutwica pastewna (Stanisław Ignaczak) 413
8.1Pochodzenie i historia uprawy 413
8.2Znaczenie gospodarcze413
8.3Skład chemiczny 414
8.4Właściwości biologiczne 415
8.5Postęp biologiczny i kierunki hodowli 415
8.6Wymagania klimatyczne 416
8.7Wymagania glebowe417
8.7.1Przedplon 417
8.7.2Uprawa roli 417
8.7.3Nawożenie 417
8.7.4Siew 418
8.7.5Ochrona łanu 418
8.7.6Zbiór 419
8.8Produkcja nasienna 419
Literatura 420
Część XVIIIRośliny oleiste
Iwona Bartkowiak-Broda
Aleksandra Głowacka
Krzysztof JJankowski
Marcin Kozak
Anna Kiełtyka-Dadasiewicz
Andrzej Oleksy
Franciszek Wielebski
Marek Wójtowicz
1Słonecznik zwyczajny 423
1.1Pochodzenie i historia uprawy (Iwona Bartkowiak-Broda)423
1.2Znaczenie gospodarcze (Iwona Bartkowiak-Broda) 424
1.3Skład chemiczny (Iwona Bartkowiak-Broda) 426
1.4Właściwości biologiczne (Iwona Bartkowiak-Broda) 428
1.5Postęp biologiczny i kierunki hodowli (Iwona Bartkowiak-Broda) 431
1.6Wymagania klimatyczne (Marek Wójtowicz) 433
1.7Wymagania glebowe (Marek Wójtowicz) 434
1.8Technologia uprawy 435
1.8.1Przedplon (Marek Wójtowicz)435
1.8.2Uprawa roli (Marek Wójtowicz) 435
1.8.3Nawożenie (Franciszek Wielebski) 436
1.8.4Siew (Marek Wójtowicz) 445
1.8.5Ochrona łanu (Marek Wójtowicz) 446
1.8.6Zbiór (Franciszek Wielebski) 450
Literatura 452
2Krokosz barwierski (Aleksandra Głowacka, Anna Kiełtyka-Dadasiewicz) 455
2.1Pochodzenie i historia uprawy 455
2.2Znaczenie gospodarcze 456
2.3Skład chemiczny 458
2.4Właściwości biologiczne 458
2.5Postęp biologiczny i kierunki hodowli 461
2.6Wymagania klimatyczne 461
2.7Wymagania glebowe462
2.8Technologia uprawy 462
2.8.1Przedplon 462
2.8.2Uprawa roli 463
2.8.3Nawożenie 463
2.8.4Siew 464
2.8.5Ochrona łanu 464
2.8.6Zbiór 465
Literatura 466
3Dynia oleista (Andrzej Oleksy) 469
3.1Pochodzenie i historia uprawy 469
3.2Znaczenie gospodarcze470
3.3Skład chemiczny 471
3.4Właściwości biologiczne 471
3.5Postęp biologiczny i kierunki hodowli 472
3.6Wymagania klimatyczne 473
3.7Wymagania glebowe474
3.8Technologia uprawy 475
3.8.1Przedplon 475
3.8.2Uprawa roli 475
3.8.3Nawożenie 476
3.8.4Siew 477
3.8.5Ochrona łanu 478
3.8.6Zbiór 480
Literatura 482
4Rzepik ozimy (Marcin Kozak) 483
4.1Pochodzenie i historia uprawy 483
4.2Znaczenie gospodarcze484
4.3Skład chemiczny 484
4.4Właściwości biologiczne 484
4.5Postęp biologiczny i kierunki hodowli 486
4.6Wymagania klimatyczne 486
4.7Wymagania glebowe487
4.8Technologia uprawy 487
4.8.1Przedplon 487
4.8.2Uprawa roli 488
4.8.3Nawożenie 488
4.8.4Siew 488
4.8.5Ochrona łanu 489
4.8.6Zbiór 491
Literatura 492
5Katran abisyński (Krzysztof JJankowski) 493
5.1Pochodzenie i historia uprawy 493
5.2Znaczenie gospodarcze 494
5.3Skład chemiczny 496
5.4Właściwości biologiczne 497
5.5Postęp biologiczny i kierunki hodowli 498
5.6Wymagania klimatyczne 498
5.7Wymagania glebowe 499
5.8Technologia uprawy 499
5.8.1Przedplon 499
5.8.2Uprawa roli 500
5.8.3Nawożenie 500
5.8.4Siew 502
5.8.5Ochrona łanu 502
5.8.6Zbiór 503
Literatura 503
Część XIXRośliny zielarskie
Barbara Kołodziej
Beata Król
Danuta Sugier
1Zagadnienia ogólne (Barbara Kołodziej) 509
1.1Historia uprawy i użytkowania 509
1.2Znaczenie gospodarcze512
1.3Charakterystyka chemiczna związków czynnych 513
1.4Zasady suszenia i przechowywania surowca 524
1.5Klasyfikacja i standaryzacja surowców 531
1.6Choroby i szkodniki roślin zielarskich 538
Literatura 549
2Surowce korzeniowe 551
2.1Arcydzięgiel lekarski (Danuta Sugier) 551
2.1.1Charakterystyka i skład chemiczny surowca551
2.1.2Właściwości biologiczne 553
2.1.3Wymagania klimatyczno-glebowe 554
2.1.4Technologia uprawy 555
Literatura 559
2.2Kozłek lekarski (Barbara Kołodziej) 560
2.2.1Charakterystyka i skład chemiczny surowca560
2.2.2Właściwości biologiczne 563
2.2.3Wymagania klimatyczno-glebowe 565
2.2.4Technologia uprawy 565
Literatura 572
2.3Lubczyk ogrodowy (Barbara Kołodziej) 574
2.3.1Charakterystyka i skład chemiczny surowca574
2.3.2Właściwości biologiczne 577
2.3.3Wymagania klimatyczno-glebowe 577
2.3.4Technologia uprawy 578
Literatura 582
2.4Prawoślaz lekarski (Danuta Sugier)584
2.4.1Charakterystyka i skład chemiczny surowca 584
2.4.2Właściwości biologiczne 586
2.4.3Wymagania klimatyczno-glebowe 587
2.4.4Technologia uprawy 587
Literatura 592
3Surowce – ziele i liście 593
3.1Mięta pieprzowa (Barbara Kołodziej) 593
3.1.1Charakterystyka i skład chemiczny surowca593
3.1.2Właściwości biologiczne 598
3.1.3Wymagania klimatyczno-glebowe 600
3.1.4Technologia uprawy 602
Literatura 612
3.2Majeranek ogrodowy (Beata Król) 614
3.2.1Charakterystyka i skład chemiczny surowca614
3.2.2Właściwości biologiczne 615
3.2.3Wymagania klimatyczno-glebowe 617
3.2.4Technologia uprawy 618
Literatura 622
3.3Melisa lekarska (Beata Król) 623
3.3.1Charakterystyka i skład chemiczny surowca623
3.3.2Właściwości biologiczne 624
3.3.3Wymagania klimatyczno-glebowe 625
3.3.4Technologia uprawy 626
Literatura 630
3.4Szałwia lekarska (Barbara Kołodziej) 632
3.4.1Charakterystyka i skład chemiczny surowca632
3.4.2Właściwości biologiczne 634
3.4.3Wymagania klimatyczno-glebowe 636
3.4.4Technologia uprawy 636
Literatura 640
3.5Tymianek właściwy (Barbara Kołodziej) 642
3.5.1Charakterystyka i skład chemiczny surowca642
3.5.2Właściwości biologiczne 646
3.5.3Wymagania klimatyczno-glebowe 646
3.5.4Technologia uprawy 647
Literatura 652
3.6Bazylia pospolita (Barbara Kołodziej) 653
3.6.1Charakterystyka i skład chemiczny surowca653
3.6.2Właściwości biologiczne 655
3.6.3Wymagania klimatyczno-glebowe 657
3.6.4Technologia uprawy 658
Literatura 663
3.7Lebiodka pospolita i greckie oregano (Beata Król) 665
3.7.1Charakterystyka i skład chemiczny surowca665
3.7.2Właściwości biologiczne 667
3.7.3Wymagania klimatyczno-glebowe 669
3.7.4Technologia uprawy 669
Literatura 673
4Surowce – kwiaty, owoce i nasiona 675
4.1Kminek zwyczajny (Danuta Sugier) 675
4.1.1Charakterystyka i skład chemiczny surowca675
4.1.2Właściwości biologiczne 677
4.1.3Wymagania klimatyczno-glebowe 679
4.1.4Technologia uprawy 679
Literatura 686
4.2Kolendra siewna (Danuta Sugier) 687
4.2.1Charakterystyka i skład chemiczny surowca687
4.2.2Właściwości biologiczne 689
4.2.3Wymagania klimatyczno-glebowe 690
4.2.4Technologia uprawy 691
Literatura 695
4.3Koper włoski (Danuta Sugier) 697
4.3.1Charakterystyka i skład chemiczny surowca697
4.3.2Właściwości biologiczne 699
4.3.3Wymagania klimatyczno-glebowe 700
4.3.4Technologia uprawy 701
Literatura 707
4.4Ostropest plamisty (Barbara Kołodziej) 708
4.4.1Charakterystyka i skład chemiczny surowca708
4.4.2Właściwości biologiczne 710
4.4.3Wymagania klimatyczno-glebowe 712
4.4.4Technologia uprawy 713
Literatura 719
4.5Rumianek pospolity (Barbara Kołodziej) 721
4.5.1Charakterystyka i skład chemiczny surowca721
4.5.2Właściwości biologiczne 723
4.5.3Wymagania klimatyczno-glebowe 726
4.5.4Technologia uprawy 726
Literatura 732
4.6Lawenda wąskolistna (Barbara Kołodziej) 734
4.6.1Charakterystyka i skład chemiczny surowca734
4.6.2Właściwości biologiczne 737
4.6.3Wymagania klimatyczno-glebowe 738
4.6.4Technologia uprawy 739
Literatura 744
4.7Nagietek lekarski (Beata Król) 746
4.7.1Charakterystyka i skład chemiczny surowca746
4.7.2Właściwości biologiczne 748
4.7.3Wymagania klimatyczno-glebowe 748
4.7.4Technologia uprawy 750
Literatura 753
4.8Bez czarny (Barbara Kołodziej) 755
4.8.1Charakterystyka i skład chemiczny surowca755
4.8.2Właściwości biologiczne 757
4.8.3Wymagania klimatyczno-glebowe 758
4.8.4Technologia uprawy 760
Literatura 764
4.9Wiesiołek dwuletni (Beata Król)766
4.9.1Charakterystyka i skład chemiczny surowca766
4.9.2Właściwości biologiczne 767
4.9.3Wymagania klimatyczno-glebowe 769
4.9.4Technologia uprawy 769
Literatura 773
4.10Czarnuszka siewna (Beata Król) 774
4.10.1Charakterystyka i skład chemiczny surowca 774
4.10.2Właściwości biologiczne 776
4.10.3Wymagania klimatyczno-glebowe 778
4.10.4Technologia uprawy 778
Literatura 780
Indeks .783