Życie w kuli. Parmigianino, Ashbery i sztuka przemiany

Niniejsza książka opowiada o dwóch dziełach. Pierwszym z nich jest obraz XVI-wiecznego włoskiego artysty Francesca Mazzuoli (Mazzoli), zwanego Parmigianinem (małym parmeńczykiem) lub po prostu Parmezanem. Drugim — poemat napisany przez współczesnego amerykańskiego poetę Johna Ashbery'ego. Obydwa noszą ten sam tytuł wyrażony w dwóch różnych językach: Autoritratto entro uno specchio convesso, Self-Portrait in a Convex Mirror (Autoportret w wypukłym lustrze). Dzieli je blisko czterysta pięćdziesiąt lat— pierwszy zainicjował europejski manieryzm, drugi powstał w najlepszym okresie amerykańskiego postmodernizmu. Artysta i poeta — każdy na swój sposób — mierzą się z podobnymi wyzwaniami. W jaki sposób „uchwycić" siebie i swoje życie, skoro co chwilę wymykają się nam z rąk? Jak ochronić się przed tym, co przychodzi ze strony innych i świata, nie wpadając przy tym w pułapkę solipsyzmu? Jak patrzeć w lustro, by rozpoznać siebie, a zarazem nie ulec samozwrotnej namiętności? Szukając odpowiedzi na powyższe pytania, Parmigianino i Ashbery próbują za pomocą malarstwa oraz poezji przekształcić siebie i otaczającą ich rzeczywistość. Nie tylko po to, by przeprowadzić artystyczny czy literacki eksperyment, ale przede wszystkim po to, by „żyć dalej".

Grzegorz Jankowicz (ur. 1978) — filozof literatury, filolog, eseista, redaktor, krytyk i tłumacz. Dyrektor programowy Festiwalu Conrada. Redaktor działu kultury „Tygodnika Powszechnego". Dyrektor programów literackich Fundacji Tygodnika Powszechnego. Juror Nagrody Conrada oraz Nagrody Literackiej Unii Europejskiej. Opublikował między innymi: Po co jest sztuka? Rozmowy z pisarzami (2013), Gombrowicz-Loading. Esej o formie życia (2014), Uchodźcy z ziemi Ulro. Eseje (2015), Życie na poczytaniu. Rozmowy o literaturze i reszcie świata (201 7), Blizny. Eseje (2019). Współtwórca akcji społecznej „Tygodnika Powszechnego" Lekcje czytania z... oraz pomysłodawca działającej przy Krakowskim Biurze Festiwalowym Szkoły Czytania, w ramach której prowadzi warsztaty czytelnicze z dziećmi, młodzieżą, seniorami i osadzonymi.