Żydowie polscy, Żydowie nasze

Książka Katarzyny Kuczyńskiej-Koschany Żydowie polscy, Żydowie nasze to niezwykła podróż po polskiej literaturze dotyczącej Zagłady. Podróż nieoczywistymi drogami.

Autorka ma temperament filolożki w najlepszym tego słowa znaczeniu. Nie ma dla niej tekstów niewartych uwagi. Znajdziemy zatem w książce eseje o tekstach i autorach bardzo znanych, jak i tematy, o których niejeden czytelnik usłyszy po raz pierwszy. Wielokrotnie interpretowane utwory, jak ballada Jeszcze Wisławy Szymborskiej, sąsiadują tu z tekstami słabiej rozpoznanymi, jak choćby tuż powojenny list Juliana Tuwima do siostry.

Tytuł książki stawia nas między Norwidowską formułą „Żydowie polscy", w której brzmi biblijna i królewska godność oraz odrębność, a jej wewnętrznie pękniętym przywołaniem przez chłopską poetkę Bronkę Szawarę, w którym można usłyszeć echo „przyzwolenia na Zagładę i jednocześnie zadziwienia Zagładą". Katarzyna Kuczyńska-Koschany szuka miejsc, wymykających się obydwu idiomom. Podąża za „narracjami osobnymi i osobowymi, autonomicznymi i suwerennymi - niepodległymi nicości".

                        dr hab. Tomasz Żukowski, prof. IBL PAN